Patrimoniogalego.net: O novo Catálogo Social

Quen nos siga habitualmente, saberá a importancia que lle damos dende o De Lorean ás iniciativas populares en defensa de Patrimonio. A realidade é que mentres os técnicos de Patrimonio anda en leas persoais, esixindo máis a algúns profesionais que a outros, mentres se lles enche a boca con grandes obras de Centros de interpretación coma o de San Cibrán ou o futurible de Baroña, ou avalando animaladas como a de Neixón, o Patrimonio esmorece no descoñecemento, expectante a que alguén o poña en valor.

Poñer en valor non é facer un panel divulgativo nin construír un edificio, é algo máis complexo. Dicía un mestre que tivemos que o primeiro paso para valorar é coñecer. Para coñecer, hai que ver o que temos, elaborar listaxes, inventarios, catálogos e sobre todo, facelos públicos, accesíbeis.

O xeito no que funcionan as cousas

O outro día falaba cun compañeiro, estaba indignado. Un arqueólogo profesional, en plena era do web 2.0., das telecomunicacións e da libre circulación da información, se quere consultar unha ficha do catálogo de Patrimonio, ten que se desprazar a Compostela, ás oficinas da Dirección Xeral de Patrimonio, solicitar os permisos e toda a burocracia, e logo, consultalas nunha sala no propio edificio, sen poder sacalas e o que é máis grave, nin reproducilas.

Non se pode sacar unha fotocopia, ou unha foto co móbil. Tes que sacar de tinteiro e pluma de ganso e empezar a copiar. Iso, un profesional, un afeccionado, probablemente, non poderá nin acceder. Isto como veredes, non responde a ningunha
lóxica, é un atropelo. O meu amigo dicía: Se comentas isto nun congreso internacional, directamente flipan.

Hoxe en día temos as ferramentas para facer todo máis accesíbel. É tan doado como pendurar as fichas na páxina web oficial. Que calquera cidadán poida descargar esa información, que non está suxeita ademais a ningún tipo de copyright. Ese é oprimeiro camiño para poñer en valor o Patrimonio.

O máis paradoxal é que moitos PXOM, con bens inventariados, si que están pendurados na webs dos concellos.

Coas memorias de escavación ocorre o mesmo, outra vez trabas para consultalas, reproducilas, etc., e tampouco teñen, en principio, ningún tipo de copyright.

Se a Secretaría Xeral de Patrimonio non se encarga do noso Patrimonio, quen se vai encargar? Pois os cidadáns.

Mellorando o existente

A sociedade galega acaba de dar un paso de madurez respecto disto coa creación do novo portal patrimoniogalego.net. Trátase dun portal totalmente independente e popular. Unha iniciativa xurdida dende un grupo de Facebook e que ten por obxectivo o de elaborar un catálogo do Patrimonio Galego.

Un catálogo accesíbel para todos e no que todos poderemos ser catalogadores.A partir do Día das Letras, esta ferramenta estará posta a punto e preparada para que a visitedes e sobre todo,vos animedes a catalogar.

No catálogo, non só se clasificará e describirá o ben, senón que haberá apartados referentes á súa conservación e accesibilidade. Outro dos obxectivos, é o de facer unha lista Vermella con aqueles bens máis afectados. Asemade, darase información legal para poder denunciar agresións ao Patrimonio.

Trátase dunha iniciativa cidadá, na que non hai, nin haberá, ningún partido político detrás, feito que anularía a súa capacidade de acción e a súa independencia.

O proxecto, nada máis ser presentado, tivo gran repercusión nos medios e unha acollida favorábel na Rede.Non é para menos, trátase dunha iniciativa social, á que é difícil atoparlle comparanzas noutros países de Europa, se cadra, porque noutros países, son as propias institucións as que se encargan de achegar esta información á cidadanía.

A rampa da imaxe deveu no maior atractivo para as visitas escolares

Aquí non. Aquí, o maior investimento cultural dos últimos tempos foi a Cidade da Cultura, algo que non promociona a cultura ou o Patrimonio dende a base, senón que pretende ser o escaparate dos resultados dun camiño que non se comezou a facer, de aí que os edificios estean baleiros, porque non se fixo un esforzo previo de consolidación de Patrimonio ou cultura.

O que temos é un trampantollo, un escaparate para amosar unhas mercadorías, que non é que non teñamos, senón que non están explotadas.

A Xunta xa amosou cal é a súa forma de xestión. A política das grandes obras. A xestión curtopracista que xera un “Arquivo de Galicia” cun amplo espazo para depósito, pero por non planificar conta con espazos nos andeis que superan as dimensións ocupadas por unha caixa de arquivo definitivo. Moito espazo pero non todo aproveitábel.

Sucede o mesmo cos andeis da biblioteca da Cidade da Cultura, moi bonitos, pero o deseño, non tivo en conta que a súa función é a almacenaxe, dispoñendo os cantos en oblicuo desperdiciando tamén moito espazo.

A función práctica da Cidade da Cultura é subir autobuses de turistas a facer fotos e sacar logo titulares: “Cen mil persoas visitan a Cidade da Cultura” Visitantes, pero non se fala de cantos usuarios tivo o complexo.

A Cidade da Cultura define a política cultural e patrimonial da Xunta: grandilocuente e baleira.

A Xunta xa amosou cal é a súa forma de xestión, diciamos. Agora é tempo de ver a forma de xestión que quere facer e fai a cidadanía.

Artigo publicado no Lecer do pasado domingo

Advertisement

O patrimonio é noso

Vén de nacer unha nova criatura. Unha criatura que se todo vai ben irá medrando e medrando. Unha ferramenta moi útil para todos aqueles que traballamos ou nos interesamos polo Patrimonio Galego.

Trátase de patrimonio.net, un espaldarazo á creazón dunha gran asociación de Defensa do Patrimonio.

O proxecto pivota entre catro piares interrelacionados:

•Coñecer

•Divulgar

•Valorar

•Preservar

O grupo está aberto a todos os que queiran participar, tanto individuos como asociacións.

A tarefa inicial da Asociación é a de crear un Catálogo Social do Patrimonio co maior número posíbel de bens de calquera clase: arqueolóxicos, etnográficos, artísticos, etc…

Para isto contamos coa vosa participación xa que todos temos algo que aportar nesta gran tarefa. Todos poderemos introducir fichas de catalogación no web a partires do próximo Día das Letras Galegas

Patrimonio.net, supón a xuntanza de todos os que defendemos e amamos o patrimonio galego, supón subir un chanzo máis na laboura de asociacións, individuos e blogueiros que levan anos creando unha tendencia de valoración e respecto moitas veces oposto ás intencións institucionais. Patrimonio Social en Rede.

Hai un tempo sumabámonos á iniciativa de acender fachos de comunicación entre os diversos blogs para comunicarnos. Agora propoñemos acender entre todos un facho común para iluminar a cova na que se atopan moitos dos nosos bens máis prezados.

Para descubrir a proposta, entrade no propio web do proxecto, lede o post de Manuel Gago, pai da criatura, ou os lúcidos comentarios de Xurxo Ayán comparando dous modelos de xestión.

Corredoira Movie

Pasamos a vida na estrada. Tanto é a así que ás veces vemos a vida en clave de Road Movie, ou mellor de “Corredoira Movie”. Entre semana, por motivos laborais percorremos os concellos da provincia de Pontevedra. As fins de semana, por devoción, percorremos no De Lorean os recantos do país na procura de novas aventuras culturais coas que desfrutar e que logo tratamos de transmitir nestas páxinas.

Son escasos, pois, os días libres que ficamos na casa, en Compostela, pero os que quedamos son unha delicia. Compostela é unha excelente cidade para vivir, e para ser vivida. De feito consideramos o noso maior éxito o de poder vivir  nesta cidade.

Nós que somos composteláns de nacemento e non por casualidade, senón porque a nosa nai, coma un salmón remontou deliberadamente o Ulla para desovar en Compostela, tivemos sempre claro que queriamos voltar a esta cidade, alcanzar o grao de compostelán.

Os éxitos están no camiño, non na chegada, na forma, non no obxectivo, cousa que ás veces perdemos de vista nesta sociedade mourinhista, resultadista, na que a meta xustifica o camiño. O éxito está no xeito no que acadamos as victorias, non nas victorias en si mesmas.

Un dos maiores placeres que dá Compostela é o de erguerse pola mañán e ir á Praza de Abastos. Ir pasear entre os mellores produtos de Galiza, do mar e da terra. Pasear entre as robalizas de Arousa, as carnes da Ulloa ou os pementos de Arnoia e saborealos cos ollos e o nariz. Fitalos, preguntar, regatear, e se cadra comprar algo de peixe no posto das nosas amigas As Rianxeiras ou coller algo de carne no posto de Muñico.

Despois sentar a tomar un viño cerca da Praza, no Abastos ou en calquera outro sitio, quedar cun amigo, charlar, atoparse a un coñecido, improvisar un xantar ou quedar para  a noitiña para un cine, un teatro ou simplemente unha esmorga. Isto claro que se pode facer en calquera outra cidade, pero en Santiago é diferente, é compostelanear.

Normalmente identifícase Compostela co Casco Vello, pero o certo é  que existe unha dicotomía entre o Casco Vello e o Ensanche, de feito existe cáseque unha fronteira cultural.

Como habitantes do Ensanche, recoñecemos que a Zona Vella é incomparábel como marco. As ruelas, os pavimentos, os eixos perspetívecos que non por coñecidos deixan de sorprender, a pedra, sobre todo nos días chúmbeos que se confunde co ceo e tantas outras cousas.

Pero o Ensanche está últimamente a contraatacar. Ademais dos lugares de viñoteo, que están a deixar atrás aos do Casco Vello ensemismados no turismo, conta cos Cines Compostela, lugar polo que nos gusta caer de cando en vez. Trátase duns cines recentemente rexurdidos das súas cinzas e que compensan a incomodidade e pouca adaptación das súas salas cunha oferta pouco habitual que trata de ser alternativa a este concepto do “cinema familiar”.

De feito, é un dos sete cines que están a pasar Crebinsky en Galiza. O outro día achegámonos a vela. A sala estaba ateigada. Como dicía un amigo á porta –Home, se Crebinsky  non triúnfa en Compostela, mal asunto-.

O filme comeza cun excelente relato de animación que pon ao espectador en antecedentes dos avatares da parella de irmáns protagonista. O mini corto de animación serve ademais para introducir a dimensión Crebinski, un mundo de nenez, de  inocencia añorada.

Se ben a película adoece de certa falta de ritmo nalgún intre e se cadra dun guión un pouco máis desenvolto,máis traballado, na nosa opinión é un bo filme, un chanzo importante na escritura da historia do cinema en galego, sen dúbida o máis divertido.

Levándoo ao noso terreo o filme fala moi de esguello desa etapa da nosa historia que tanto nos gusta e á que xa lle dedicamos algunha xeira que é a da Febre do Wolfram en Galiza, acabada de rematar a Guerra Civil e no contexto da Mundial.

O filme, delirante de por si, amosa dun xeito disparatado, mais se cadra non moi distante da realidade, esa Galiza na que pululaban acorazados nazis e submarinos ingleses, no caso do filme americanos. Esa época na que o Réxime deixaba aos nazis explotar o noso wolfram para levar a cabo a súa paranoia colectiva do Terror.

Nesa clave temporal ten lugar a aventura de Feodor, Mijail e Mushka, na súa particular “Corredoira Movie” inevitablemente introspetiva, a nivel personaxe mais tamén a nivel comunidade.

Esa viaxe na que sen sabelo, van na procura da súa infancia, dunha infancia que quedou asolagada en Portomarín como tantas neneces que quedaron asolagadas polo soño gris dos que venceron a calquera prezo.

É un filme que fala da identidade, da procura da identidade a través de dous irmáns que están no mundo sen saber quen son, sen sequera preguntarse quen son porque son felices.

Dúas personaxes tenras, inocentes que nunca abandoaron a infancia e que viven alleos, no seu propio microcosmos, aos nazis, aos falanxistas e á Guerra Mundial,e que ademais, sen querer evitan que o Desembarco de Normandía deixase de ser tal e se producira en Galiza.

Todos somos un pouco Crebinsky. Os galegos de fóra de Galiza que se emocionan ao volver. Os galegos que tiveron que marchar da aldea e cada volta a ela ten algo de magnético. Mesmo nós, que simplemente nados en Compostela sentimos no desexo de vivir nesta cidade unha teima vital.

O filme remata cos dous irmáns á deriva sobre o baúl das súas lembranzas, da súa identidade. E quen de nós non estivo algunha vez á deriva?

Artigo publicado no Suplemento Lecer de onte